အားကောင်းလာနေသည့် မုန်တိုင်း အရှိန်ကြောင့် ဝါရှင်တန် ရှိ ကျမတို့ နှင့် ရန်ကုန်ရှိ အမေရိကန် သံအရာရှိ များ စိုးရိမ်ပူပန်လာနေကြပြီ ဖြစ်သည်။ နာဂစ် သည် မည်မျှ အထိ အားကောင်းလာမည်ကို မည်သူမျှ မမှန်းဆနိုင်အောင် ဖြစ်နေကြသည်။ မိမိတို့အနေဖြင့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားများ နှင့် စစ်အ စိုးရ အဖွဲ့ဝင်များကို ကြိုတင် သတိပေးနိုင်ရန်ကလည်း နိုင်ငံတော် အဆင့် အစိုးရ အရာရှိကြီးများ အားလုံး လိုလို နေပြည်တော်တွင် ရောက်ရှိနေကြ၍ ၎င်းတို့အဖို့ နေတ‌ဓူဝ သံအရာရှိများ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ၊ နိုင်ငံသားများ နှင့် ဆက်သွယ်နိုင်ဖို့ လမ်းကြောင်း ပြတ်တောက်နေရသည်ဟု သံရုံးရှိ စီးပွားရေး တာဝန်ခံ ဆမ်မင်သာ ကားလ် ရိုဒါက ပြောပြခဲ့သည်။

အမေရိကန် အရာရှိများက စစ်အစိုးရ၏ နားသို့ ပေါက်အောင် ပြောနိုင်မည်ဟု ယူဆရသည့် ကုလသမဂ္ဂ ရုံး နှင့် အခြား သံအဖွဲ့ဝင်များထံ သတင်းပေးပို့နိုင်ရန် ဖြစ်နိုင်သမျှ နည်းလမ်းမျိုးစုံကို အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။

မေလ (၂) ရက်၊ သောကြာနေ့ မနက်တွင်တော့ မုန်တိုင်းသည် ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်သို့ ဝင်ရောက် လာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ မြန်မာသည် မုန်တိုင်းဒဏ်ကို ယခင်ကာလ များက ခံခဲ့ရဖူးသော်ငြားလည်း အသေ အပျောက်၊ အပျက်အစီးများက ပြောပလောက်အောင် မရှိခဲ့ပေ။

ဆိုင်ကလုံး မုန်တိုင်းဒဏ် ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကြုံခဲ့ရသည် ဆိုသော နှစ်များက ၁၉၆၇ နှင့် ၁၉၆၈ အတွင်းတွင် ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၇ မုန်တိုင်းကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ် အတွင်းရှိ အိမ်ခြေ ၉၀% ပျက်စီး သွားခဲ့ရပြီး ၁၉၆၈ တွင်မူ လူ ၁,၀၀၀ ခန့် သေဆုံးသွားခဲ့ဖူးပေသည်။

နောက်တရက်တွင် နာဂစ် ဆိုင်ကလုံးသည် လွန်စွာ အားကောင်းသော မုန်တိုင်းကြီး ဖြစ်သည်ကို ပြတ်ပြတ်သားသား တွေ့မြင်လာခဲ့ရသည်။ အသက်ရှင် ကျန်ရစ်ခဲ့သူများ အဖို့ အစားအသောက်၊ ခိုလှုံရာ နှင့် ဆေးဝါးများ အမြန်ဆုံး ရရှိရန် လိုအပ်နေသည်။ 

မုန်တိုင်းသည် ရှေ့ဆက်မသွားဘဲ ရန်ကုန်တွင် ဆယ့်နှစ်နာရီ ခန့် မွှေနှောက်တိုက်ခတ်သွား၍ အဆောက် အဦး ပြတင်းပေါက်မှန်များ ကွဲထွက်ပြီး အထဲရှိ မိသားစုများသည် မှန်ကွဲစများ၊ လွင့်ထွက်လာနေသော အပိုင်းအစများ၊ တရဟော ဝင်ရောက်လာသော မိုးသီးမိုးပေါက်များ နှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရသည်။

နှစ်ရက်အကြာတွင် နာဆာ မှ ထုတ်ပြန်သော ဓါတ်ပုံများက ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံဖွယ် ကောင်းလှ၏။ ထို ဓါတ်ပုံများတွင် မုန်တိုင်း မကျမီ နှင့် ကျပြီး ပုံများကို တွေ့ခဲ့ရသဖြင့်လည်း ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်း ပေါ် တခုလုံး ရေအောက်သို့ ရောက်ရှိ ပျောက်ကွယ်သွားရပြီ ဆိုသည်ကို သိရှိခွင့် ရခဲ့သည်။

အမေရိကန် သံရုံး အဖွဲ့သည် ချက်ချင်းလို သက်ဝင် လှုပ်ရှားလာခဲ့ကြသည်။ လုပ်ဖေါ်ကိုင်ဖက်များ၊ လက်လှမ်းမီရာ များ နှင့် တိုင်ပင်ပြီး အရေးပေါ် အကူအညီ ပေးရေး အတွက် အစီအစဉ်များ ရေးဆွဲ အကောင်အထည် ဖေါ်လာသည်။ စစ်အစိုးရ သတိမပြုမိ နိုင်လောက်မည့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ရေးဆွဲခဲ့ကြသည်။

ထိုအထဲတွင် အမေရိကန် နိုင်ငံတကာ အကူအ‌ညီ ပေးရေး အေဂျင်စီ (USAID) နှင့် အမေရိကန် စစ်ဖက် မှ ဝင်ရောက် အကူအညီ ပေးနိုင်ရေး အတွက် ဗီဇာများ ရရှိနိုင်ရေး လည်း ပါဝင်သည်။ အမေရိကန် စစ်လေယာဉ်များသည် ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့နိုင်ရန် လာရောက်မည် ဖြစ်ပြီး အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် မဟုတ်ပါ ဆိုသည်ကိုလည်း နားဝင်အောင် ရှင်းပြရန် လိုအပ်လာသည်။ ထို့အပြင် အလှူရှင်များနှင့် နိုင်ငံခြား အစိုးရများက ပေးလာသည့် ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်းများကို လိုအပ်သူများ လက်ထဲ ရောက်ရှိစေရန်၊ စစ်တပ် မိသားစုများနှင့် မှောင်ခိုဈေးကွက်သို့ ရောက် မသွားအောင်လည်း အသေအချာ စီမံဖို့ လိုအပ်လာသည်။

မေလ ၆ ရက်နေ့တွင် သမ္မတ ဂျော့ခ်ျ ဘွတ်ရှ် သည် လက်ရှိ ကော်ဘရာ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုတွင် ပါဝင် နေသော အမေရိကန် ရေတပ် စစ်သင်္ဘောများ အားလုံးကို အကူအညီ ပေးနိုင်ရန်၊ ကယ်ဆယ်ရေး နှင့် ရှာဖွေရေး များ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရန် ရွှေ့ပြောင်းပေး၍ ရသည်ဟု ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ ထိုမျှသာ မကသေး၊ အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်းများ သယ်ပို့ ပေးနိုင်ရန် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အမေရိကန် C-130 ကုန်တင် စစ်လေယာဉ်များ အဆင်သင့် ရှိနေသည်ဟုလည်း ပြောလာခဲ့သည်။

ကံဆိုးချင်တော့ ဂျော့ခ်ျ ဘွတ်ရှ် အား စစ်အစိုးရမှ အလွယ်တကူ ပယ်ချနိုင်ရန် အကြောင်းက ဖန်လာ ခဲ့ပြန်သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဂျော့ခ်ျ ဘွတ်ရှ် သည် စစ်အစိုးရ၏ မဟာရန်သူတော်ကြီး ဖြစ်သော ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ကွန်ဂရက် မှ ချီးမြှင့်မည့် ရွှေတံဆိပ်ဆု အတွက် အတည်ပြု လက်မှတ် ရေးထိုးပေးခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် ရက်များ အတွင်းကလည်း စစ်အစိုးရ ပိုင် လုပ်ငန်းကြီး သုံးခုအား အထူးသတ်မှတ် ပိတ်ဆို့ထားမည့် Specially Designated and Blocked Nationals (SDN) စာရင်းတွင် ထပ်မံ ထည့်သွင်းလိုက်သည့် သမ္မတ အမိန့် Executive Order (EO) 13464 ကို လက်မှတ်ရေး ထိုးပြီး ကာစလည်း ဖြစ်နေပြန်သည်။

ထိုသို့ အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းတွင် ပါဝင်နေသော လုပ်ငန်းများ၊ ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အမေရိကန် နိုင်ငံသားများ အတူ တွဲ၍လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ပိတ်ပင်လိုက်သည့် သမ္မတ အမိန့်လည်း ဖြစ် သည်။ အထက်လွှတ်တော် မှ "မြန်မာပြည်သူများအပေါ် နက်ရှိုင်းစွာ စာနာစိတ်ဖြင့် ထောက်ခံပါ ကြောင်း" ဆုံးဖြတ်ချက် ၅၅၄ အား ချမှတ်ခဲ့ပြီး အောက်လွှတ်တော်မှလည်း မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် အလားတူ ပြဋ္ဌာန်း လာခဲ့ပြန်သည်။

စစ်အစိုးရဖက်က ထိုလုပ်ရပ်သည် မိမိတို့အား အပြစ်ဒဏ် ခတ်လိုက်ခြင်းဟုသာ မွှန်ထူသွားကြပြီး ဘွတ်ရှ် ၏ အကူအညီ ပေးလာသည်များကို မြင်ရကောင်းမှန်း မသိတော့ပေ။ အမေရိကန်တို့က မိမိတို့ အား ကြိမ်လုံးနှင့် ရိုက်ပြီး တဖက်ကလည်း ဆုလာဘ် များ ချီးမြှင့်လာသည် ဆိုသည်မှာ မဖြစ်နိုင်ဟု ယူဆလာသည်။

၎င်းတို့၏ အတွေးများတွင် အာဖဂန်နစ္စတန် နှင့် အီရတ် တို့မှာ မည်သို့မည်ပုံ ဖြစ်ပျက်သွား ကြသည် ကိုသာ မြင်ယောင်နေကြသည်။ ထို့ပြင် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ကွန်ဒိုလီဇာ ရိုက်စ်မှ မြန်မာအား အာ‌ဏာရှင် တို့၏ တပ်စခန်း "outpost of tyranny" ဟု ကင်ပွန်းတပ်ကာ အမျိုးမျိုး ရှုတ်ချ ပြီး ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုများ ဦးဆောင် ပြုလုပ်နေချိန်လည်း ဖြစ်သည်။

စစ်အစိုးရသည် အမေရိကန် တို့ အကူအညီပေးရန် စေလွှတ်ပေးမည် ဆိုသော စစ်သင်္ဘော အမျိုး အစားများကို သုတေသန ပြုလာကြသည်။ ချက်ချင်းဆိုသလိုပင် ထိုစစ်သင်္ဘောများသည် Tomahawk ဒုံးကျည်များ နှင့် အခြား တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များ သယ်ဆောင်နိုင်သော အမျိုးအစားများ ဖြစ်နေသည် ဟု ကောက်ချက်ချ လာခဲ့သည်။ 

စေလွှတ်ပေးမည့် အမေရိကန် နှင့် ပြင်သစ် စစ်သင်္ဘောများကပင် ပင်လယ်ပြင်တွင် သုံး၍ရသော မြန်မာရေတပ် အင်အား၏ တဝက်နီးပါး ရှိနေသည်။ ထို့အတွက် စစ်အစိုးရ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူး ကြီး သန်းရွှေသည် အမေရိကန် တို့ အကူအညီ ပေးလာမည့် အကြောင်းကို စကား အစ ပင် မခံတော့ ပေ။ နံပါတ်တူး ဖြစ်သော မောင်အေးကလည်း အမေရိကန် သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်ခွင့်ကို ပိတ်ပင် လိုက်သည်။

စစ်အစိုးရသည် တပ်မ သုံးခု၊ တင့်ကား တပ်ရင်း နှစ်ခု နှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကိုလည်း အမေရိကန်၏ မြေပြင် ထိုးစစ်ကို ကာကွယ်နိုင်ရန် ရွှေ့ပြောင်း ပြင်ဆင်ခဲ့သည် ဟု မြန်မာရှိ အငြိမ်းစား စစ်ဖက် အရာရှိ ကြီးများ ထံမှ သိခဲ့ရသည်။ သန်းရွှေသည် အမေရိကန် တို့ ကျူးကျော်လာပါက ခုခံနိုင်စွမ်း မရှိသည်ကို ကောင်းစွာ သိထားပြီး ဖြစ်သည်။ (ဤသည်ကို ကြည့်လျှင် ပြေးရန် အချိန် တနာရီ၊ နှစ်နာရီပဲ ရရ လက်အောက်ခံ တပ်များကို အသေခံ တိုက်ရန် စီစဉ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်မှာ ထင်ရှားလှသည်။ - ဘာသာပြန်သူ)

စစ်အစိုးရသည် ၎င်းတို့ အားအနည်းဆုံး ဖြစ်‌ နေချိန်တွင် အမေရိကန်တို့ ၏ ကယ်ဆယ် ထောက်ပံ့ရေး ဆိုသည်က ထရိုဂျန် မြင်းကြီးသာ ဖြစ်မည်ဟု ယူဆခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

ကုလ အေဂျင်စီများ၏ ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်းများ အပြည့် အသိပ် တင်ထားသည့် လေယာဉ်များ ကိုလည်း ဝင်ခွင့် မပြုခဲ့ကြ။ ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ငန်းများအား ထိထိရောက်ရောက် အကူအညီပေးရန် ဗျူဟာ များ၊ စီမံချက်များ၊ လိုအပ်သော ပစ္စည်းပစ္စယာများ ယူဆောင်လာကြမည့် နိုင်ငံတကာရှိ ကယ်ဆယ်ရေး ဝန်ထမ်းများကို ပြည်ဝင်ခွင့် ဗီဇာ ထုတ်ပေးရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံ အတွင်းတွင် လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့များက လှုပ်ရှားမှု များကို မျက်လုံးဒေါက်ထောက် စောင့် ကြည့်ပြီး ဟန့်တားခဲ့ကြပြန်သည်။ ဝင်ခွင့်ပေးခဲ့သည့် နိုင်ငံခြားသားများသည်လည်း ရန်ကုန် နယ်နမိတ် ကို ကျော်လွန် ပြီး သွားလာခွင့် မပေးခဲ့ပေ။ 

ကမ္ဘာတဝှမ်းရှိ နိုင်ငံ အကြီးအကဲများ၊ အဖွဲ့အစည်းများ၏ ခေါင်းဆောင်များ က စစ်အစိုးရအား အကူ အညီများ ပေးခွင့် ပြုပါရန် တောင်းပန် တိုးလျှိုးလာကြသည်။ ကုလ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်းမှ တယ်လီဖုန်း အကြိမ်ကြိမ် လှမ်း၍ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း မည်သူမျှ လက်ခံ ဖြေဆိုခဲ့ကြ ခြင်း မရှိပေ။