မြူမှုန် ဝိုးတဝါးကြားက မြန်မာ ပြည် Burmese Haze စာအုပ် သည် ကျွန်တော်၏ လက်သို့ အမေဇုံမှ တဆင့် ဆိုက်ဆိုက် မြိုက်မြိုက် ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ထိုစာအုပ်ကို ရေးသူ သည် မြန်မာပြည်နှင့် ပတ်သက်၍ ဆောင်းပါးပေါင်း များစွာ ရေးခဲ့သည့် Erin Murphy ဆိုသူ အမျိုးသမီး ပင် ဖြစ်သည်။ ထိုစာအုပ်အား အာရှ လေ့လာရေး အသင်းကြီး အတွက် ရေးသားပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ကိုလံဘီယာ တက္ကသိုလ် ကျောင်းတိုက်ကြီး၏ ပုံနှိပ်တိုက်မှ တာဝန်ယူ ဖြန့်ချီ ခဲ့သည်။

သူမသည် ဂျော့ ဘွတ်ရှ် လက်ထက် ၂၀၀၇ မှ ၂၀၁၂ အထိ စီအိုင်အေ၏ မြန်မာ အရေး သုတေသီ အဖြစ် အမှု ထမ်းခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

ဤကဲ့သို့သော စာအုပ်မျိုးကို ခေတ်မပျက်ခင် ဆိုက ကျွန်တော် အနေနှင့် ရေးလိမ့်မည် မဟုတ်၊ သို့သော် ယခုလို ပြည်သူတို့၏ လွတ်လပ်ခွင့် အစုစုအား ရိုက်ချိုး ချေဖျက် ခံရသော အချိန်မျိုး တွင် ထိုတာဝန်ကို မည်သူမျှ မပေးလည်း ကျွန်တော် အပေါ် လုံးလုံးလျားလျား ကျရောက်လာနေပြီ ဖြစ်သည်ဟု ယူဆမိသည်။ လူအများ အတွက် ထိုသို့သော စာအုပ်မျိုးကို မည်သို့မျှ ပြန်ဆိုခွင့် ရမည် မဟုတ်ဟု ယူဆမိသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

ရောက်ရောက်ခြင်းပင် အမြီးသဘော ဖတ်ကြည့် ခဲ့ရာမှ နာဂစ် ဆိုင်ကလုံး မုန်တိုင်းကြီး အတွင်း ဗိုလ်သန်းရွှေ၏ စစ်အစိုးရ မှ ၎င်းတို့ အာဏာတည် မြဲရေးအတွက် ဦးစားပေးကာ မြန်မာ ပြည်သူများ အပေါ် ရက်စက်စွာ လစ်လျူရှု ခဲ့ပုံ များကို စီအိုင်အေ အရာရှိ တဦး မှ တိတိကျကျ မည်သူမျှ သိခွင့် မရခဲ့သော အချက်အလက်များ ကို အိတ်သွန်ဖာမှောက် ပြသည့်အပြင် နိုလင်း ဟေဇာကို ကုလ အထူးသံတမန် ခန့်အပ်ခံရချိန်အထိ ထုတ်ပြထား သည်ကို တွေ့ရသည်။

Erin Murphy သည် စီအိုင်အေ တွင် မြန်မာ သုတေသီ အဖြစ် တာဝန်ထမ်းခွင့်ရသောကြောင့် အမေရိကန်-မြန်မာ ဆက်ဆံရေးတွင် ဖြစ်ပေါ်နေမှုများကို ရှေ့ဆုံးတန်းမှ ထိုင်ကြည့်ခွင့်ရခဲ့သူ တဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ထို့အတွက် မြန်မာ အား အနောက်အုပ်စုနှင့် ရင်ကြားစေ့နိုင်ရန် သံတမန်ရေး ပိုင်းမှ ခက်ခက်ခဲခဲ ကြိုးပမ်းခဲ့ရပုံများကို အတွင်းလူ တဦး၏ ရှု‌ထောင့်မှ ထုတ်ဖေါ်ရေးသားခဲ့ပေသည်။ သို့သော် အမေရိကန် အစိုးရ အရာရှိများ တာဝန် ပြီးဆုံးချိန်တွင် ရေးသော စာအုပ်မှန်သမျှ အား သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများသို့ အရင် ခွင့်ပြုချက် ယူပြီးမှ ဖြတ်တောက် သင့်သည်များ ဖြတ်တောက် ထုတ်ဝေရစမြဲ ဆိုသည့် အချက်ကလည်း ရှိနေ၍ ပြောလိုသည် များကို ဆက်စပ် တွေးယူနိုင်ဖို့လည်း လိုအပ်နေသည်။

ထိုစာအုပ်သည် မိမိတို့ မသိသေးသည့်၊ မေလျော့နေသည့်၊ အကြောင်းအရာပေါင်း များစွာ ပါဝင်နေသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာ ဒီမိုကရေစီတွင် ထင်ရှားခဲ့သော အသွင် ကူးပြောင်းမှု အဖွင့် နှင့် နောက်ပိုင်း ပြိုလဲသွားခဲ့ရသည်များကို စာဖတ် သူတို့အား သတင်းခေါင်းစီးများ နောက်ကွယ်ရှိ အကြောင်းများကို သူမ၏ သမိုင်းဆိုင်ရာ အချက် အလက်များ၊ သုံးသပ်ချက်များ၊ အမေရိကန် အထက်တန်း အရာရှိကြီးများ၊ ကရိုနီကြီးများ၊ သံဃာတော်များ၊ နိုင်ငံရေး တွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်သူများ၊ ရန်စောင်နေသူများ အားလုံး နှင့် တွေ့ဆုံ မေးမြန်းခဲ့မှုများကို အသိပေး လာခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့်လည်း ဘိုင်ဒင်၏ ဘဲဥပုံ ရုံးခန်း စားပွဲပေါ်သို့ အမေရိကန်-အာဆီယံ အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ရောက်ရှိ ပြီး ဖြစ်နေလောက်သည်။

လောလောဆယ်တွင် ကျွန်တော်ရေးလိုသည်များကို ဖေ့စ်ဘုတ် မှသာ စာဖတ်သူများအား အပိုင်းလိုက် တင်ပြ ရန် အခွင့်အလမ်း ရှိတော့သည်ကို နားလည် ခွင့်လွှတ်ပေးစေ လိုပါသည်။

စာအုပ်အား အောက်ပါ အတိုင်း အခန်းစဉ်များ ခွဲထားသည်။

ပဏာမ - အစ ၏ အဆုံး

အခန်း (၁) အကူအညီ အထောက်အပံ့များ - မုန်တိုင်းမလာမီ ငြိမ်သက်ခြင်း

အခန်း (၂) အမျိုးသား ပြန်လည် ရင်ကြားစေ့‌ရေး - မူးယစ်၊ စစ် နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး

အခန်း (၃) ဘူမိ မဟာဗျူဟာ - ဒီမိုး ဒီလေ ကြားထဲက

အခန်း (၄) ဒီမိုကရေစီ လမ်းစဉ် - ရွေးကောက်ပွဲ မကောင်းဆိုးဝါး များ တောထုတ်ခန်း

အခန်း (၅) ထိတွေ့ ဆက်ဆံခြင်း - သံသယ ဝင်ခဲ့သူများ မှားကြောင်း သက်သေပြပြီ

အခန်း (၆) ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုများ - အထူးပြစ်မှတ်ထား နိုင်ငံသားများ စာရင်းတွင် နောက်ထပ် “အထူး” ဆိုသည့် ဝိသေသ ထပ်ပြီးထည့်လာရခြင်း

အခန်း (၆) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု - ခုံပျံကျော်လွှား ထွက်လာသော ယုံကြည်မှုများ

အခန်း (၇) ရိုဟင်ဂျာ - အဟောင်းက အသစ် ဖြစ်လာခြင်း

နိဂုံး - ရန်ကုန် လွန်သော

ပဏာမ ပိုင်း ကိုတော့ ကောက်နှုတ် တင်ပြသွားပါမည်။

ပဏာမ - အစ ၏ အဆုံး

မြန်မာသည် မည့်သည့်ဖက်က ကြည့်ကြည့် ကြွယ်ဝသော နိုင်ငံတခု ဖြစ်သည်။ သမိုင်းကြောင်းအရ အပြင် မှီတင်း နေထိုင်ကြသည့် ပြည်သူများ၊ သဘာဝ အရင်း အမြစ်များ၊ ယဉ်ကျေးမှုပိုင်းများနှင့် ပြည့်စုံလှသည်။

သို့သော် ယခုတိုင် ဆင်းရဲတွင်းထဲက ရုန်းထွက်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

မြန်မာသည် ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်ကြီးကို အဆုံးအဖြတ် ပေးခဲ့သည့် စစ်မြေပြင်၊ အာရှတွင် ကမ္ဘောဒီးယား၊ ယူနန် မှသည် မဏိပူရ အထိ ကျယ်ဝန်းသော အင်အား အကြီးမားဆုံး အင်ပိုင်ယာကြီးအဖြစ် တည်ထောင်နိုင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ၊ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် နှင့် နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆုရှင် ကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ၊ ကမ္ဘာ ပေါ်တွင် နာမည်ဆိုး ဖြင့် ကျော်ကြားလှသော မူးယစ်ရာဇာ အချို့ ထွက်ပေါ်လာသော နိုင်ငံ တခုပင် ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် တန်ဘိုး အရှိဆုံး တွင်းထွက် ရတနာများကိုလည်း တူးဖေါ်နိုင်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ပတ္တမြား၊ နီလာ၊ ဥဿဖရား၊ သလင်းကျောက်၊ အညံ့ကျောက်၊ မျောကျောက်၊ နီလာခရမ်း၊ ပြောင်ခေါင်းစိမ်း၊ ဂေါ်မုတ်နီ၊ အင်ပီရီယယ် ကျောက်စိမ်း၊ ရွှေ၊ ငွေ၊ သံဖြူ၊ အဖြိုက်နက်၊ ခဲ၊ ကြေးနီ အစရှိသည်တို့ မြန်မာ မြေပြင်အောက်တွင် ခိုအောင်း တွယ်ကပ်လျှက် ရှိနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ မြောက်ဖက် စွန်း ဒေသများတွင် ပယင်းဓါတ်များ ဖြစ် ပေါ်နေသည့် သဘာဝ ရုပ်ကြွင်းကြီးများ ရှိနေသည်။ ထိုအထဲတွင် သက်တမ်း အားဖြင့် ၉၉ သန်း ကြာမြင့်နေပြီ ဖြစ်သော ဒိုင်နိုဆော အမြီးများကို တွေ့ရပြီး၊ ထိုရုပ်ကြွင်းများကြောင့် ဒိုင်နိုဆောတွင် ငှက်ကဲ့သို့ အမွှေးအတောင် များ ရှိနေသည်ကို သက်သေပြနိုင်ခဲ့ကြသည်။

ကြွယ်ဝသော သယံဇာတများကြောင့် မြေပြိုခြင်း၊ ပတ်ဝန်းကျင် ရေမြေ အနေအထား အကြီးအကျယ် ပျက်စီး လာရခြင်း နှင့် ဂုတ်သွေးစုတ် အမြတ်ထုတ်မှုများကြောင့် လူအများအပြား သေဆုံးနေကြရပြန်သည်။

မြန်မာ လယ်ယာ ဥယျာဉ် ခြံမြေများမှလည်း ဆန်၊ ပဲ မျိုးစုံ၊ သစ်သီးဝလံများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ ဟင်းခတ် အမွှေးအကြိုင်များ၊ လ္ဘက်ခြောက်၊ ကော်ဖီစေ့ များ ထွက်ရှိနေသည်။ ထို့ပြင် သစ်တောကြီးများတွင် အဖိုးတန် ကျွန်းသစ်များ၊ ပင်လယ်ပြင် တွင် သဘာဝ ဓါတ်ငွေ့များ ထုနှင့်ထယ်နှင့် ရှိနေပြီး တရုတ် နှင့် အိန္ဒိယ နိုင်ငံ ကြားတွင် ရှိနေသဖြင့် အာရှ ၏ တောင်ဖက်၊ အနောက်တောင်ဖက်၊ အရှေ့တောင်ဖက် နှင့် အရှေ့မြောက် ဒေသများကို အလွယ်တကူ ဆက်သွယ် နိုင်သည်။

၁၉၅၀ နှင့် ၁၉၆၀ ကျော် နှစ်များတွင် ရန်ကုန်သည် ကမ္ဘာလေကြောင်းလိုင်းကြီးများ ဖြစ်သော Pan-Am, Air France, KLM တို့၏ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ကြီးများ ဥဒဟို ဝင်ထွက် ပျံသန်းနေသော အာရှ၏ ဗဟိုချက်မ လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုကာလများသည် အာရှ တခွင်တွင် ဝင့်ကြွားနိုင်ခဲ့သည့် မြန်မာ၏ ရွှေရောင်တောက်ပခဲ့သော ခုနှစ်များလည်း ဖြစ်သည်။ အာရှတွင် အထင်ရှားဆုံး တက္ကသိုလ်ကျောင်းတိုက်ကြီး တည်ရှိပြီး ပညာတတ် လူတန်းစားများ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ အကောင်းဆုံး ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု စနစ် နှင့် ရုပ်ရှင် ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်း များ တဟုန်ထိုး ဖွံ့ဖြိုးလာနေခဲ့သည်။

ယခုအခါတွင်တော့ မြန်မာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အနိမ့်ကျဆုံး နိုင်ငံများ စာရင်း တွင် ပါရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ ထိုမျှသာ မကသေး၊ ပညာရေး နှင့် ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများတွင် ကမ္ဘာပေါ်၌ အဆိုးဝါးဆုံး အဆင့်သို့ ထိုးဆင်းသွားခဲ့ရပေပြီ။

သံတမန်ရေး တွင်လည်း ဘဲလာရုစ်၊ ရုရှား၊ တရုတ် နှင့် မြောက်ကိုရီးယား ကဲ့သို့ နိုင်ငံများ၏ သံတမန် ထီးရိပ် ကို ခိုလှုံရပ်တည်ရသည့် အဖြစ်သို့ ရောက်နေခဲ့လေသည်။

စာရေးသူသည် ဂျော့်ချ် အော်ဝဲလ် ၏ နာမည်ကျော် Burmese Days ပါ ခန့်မှန်းခဲ့သည် များ အတိုင်း နာမည် ပေးခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်ပေသည်။

ပြည်သူ့ တော်လှန်ရေး မုချ အောင်ရမည်!!!