ႏူိင္ငံ၏ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္ေရး သည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိလာႏူိင္ဦးမည္ေလာ (အပုိင္း ၃)

by Hla Soewai - Aug 23 2019

ုကမၻာေပၚရွိ လုပ္ငန္းတုိုိင္းတြင္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရယူသည့္ ပုိင္ဆုိင္မူ ကုိ ဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားေသာ Beneficial Ownership Structure က ရွိတတ္စျမဲပင္။ သုိ႔ေသာ္ျပသာနာ ရွိေနသည္က အဆုိပါ structureထဲတြင္ ကုမ႑ီ တခုခု ကုိ အမ်ားျပည္သူကုိထုတ္ျပန္သည့္ မွတ္တမ္းမ်ား တြင္ ထိမ္ခ်န္လ် ဳိ႕၀ွက္ထားေလ့ရွိသည္။

ထုိသုိ႔ ထိမ္ခ်န္ဖုိ႔ က လည္း ေကာ္ပုိေရးရွင္းၾကီးမ်ားက အလႊာေပါင္းမ်ားစြာ ခံကာ တည္ေဆာက္ထားျပီး တေနရာ ရာတြင္ မထင္မရွား ျဖင့္ မသိမသာ ထည့္သြင္းထားေလ့ရွိသည္။ အဆုိပါ ကုမၸ႑ီ အဖုိ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္ကူးျခင္း၊ တရားမ၀င္ သစ္ခုတ္လွဲျခင္းအျပင္ အစုိးရ ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား နစ္နာစရာုျဖစ္ေစသည့္ အရင္းအျမစ္မ်ားကုိလႊဲေျပာင္းရယူျခင္းမ်ား အျပင္ အခြန္တိမ္းေရွာင္ခြင့္မ်ား လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရရွိေနသည္။

ဤသည္ကပင္ လိမ္လည္မူမ်ား က် ဳး လြန္ႏူိင္ဖုိ႔ လုပ္ၾကသည့္ ဓမၼတာ မ် ဳိး ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။၁၉၈၀ မွ ၂၀၁၀ အတြင္း ကမၻာဘဏ္မွ ႏူိင္ငံ
ေပါင္း ၈၀ ကုိ ေလ့လာခဲ့သည့္ စစ္တမ္းမ်ားအရ ၇၀% သည္ ထုိကဲ့သုိ႔ ပုိင္ဆုိင္မူကုိတမင္တကာ ထိမ္ခ်န္ သုိ၀ွက္ထားသည္ ကုိသိရွိလာခဲ့ရသည္။

ျမန္မာႏူိင္ငံတြင္ သယံဇာတ တူးေဖၚထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွ အစုိးရ ရရွိမည့္ ၀င္ေငြမ်ားသည္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေသာနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္
ခ်ည္ေႏွာင္ထားသည္မွာ ျငင္း၍မရေအာင္ျဖစ္လာေနခဲ့သည္။ ထု္႔ အတြက္ အဆုိပါမသမာေသာ နည္းလမ္းမ်ားကုိ တုိက္ဖ်က္သြားမည္ဟုပင္ အစုိးရမွ လူသိရွင္ၾကားေၾကျငာ ခဲ့ရသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း EITI မွ ေရနံ ႏွင့္သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာမ်ား ထုတ္လုပ္ ေရာင္း၀ယ္ေနမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ ပါတ္သက္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ပုိင္ဆုိင္ထားမူကုိ ထုတ္ေဖၚေၾကျငာရန္အၾကံျပဳ တင္ျပထားေသာ္လည္း လုိက္နာသူအနည္းငယ္မ်သာ ရွိခဲ့သည္။

ျမန္မာသည္ ယခုအခ်ိန္အထိ သယံဇာတ တူးေဖၚေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပုိင္ဆုိင္မႈ၊ လုပ္ကုိင္ခြင့္ တင္ဒါတင္သြင္းမႈ ၊ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံ မႈနွင့္ လုပ္ငန္းလည္ ပါတ္မႈမ်ားအတြက္ အစုိးရထံမွတ္ပုံတင္ရာတြင္ အပန္းမၾကီးပဲ အလြယ္တကူ ျပဳ လုပ္၍ ရေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေရးအေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ျပဳ လုပ္ႏူိင္ဖုိ႔ ခက္ခဲေနမည္ဆုိသည္ကုိ ေသခ်ာေပါက္ ေျပာ၍ ရႏူိင္သည္။

ထုိ႔ သုိ႔ အေကာင္အထည္ ေဖၚဖုိ႔ တရားဥပေဒ အရ ခ်မွတ္ေပးထားသည့္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ေဘာင္မ်ားလည္း မရွိေသး သျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ား အဖုိ႔မျဖစ္မေန လုိက္နာ ေဆာင္၇ြက္စရာမလုိသည့္ အေနအထား ရွိေနသည္။

EiTI အေနျဖင့္ ျပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္းအဆုိပါ ဥပေဒေရးရာမ်ား အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ အစုိးရႏွင့္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳ လုပ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အစစ္အမွန္ေျပာင္းလဲႏူိင္မည့္ အရံအတားမ်ား တည္ေဆာက္ဖုိ႔ တြင္ ပိတ္ဆုိ႔ မႈမ်ား ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။

ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။

Quote of The Day

“The Degree of civilization in a society can be judged by entering its prisons” Fyodor Dostoevsky

Fact and Figure

According to Guinness World Records, the first person to be charged with speeding was Walter Arnold of the English village of Paddock Wood, Kent. On Jan. 28, 1896, Arnold was spotted going four times the speed limit in his 19th-century Benz—but since the speed limit at the time was just two miles per hour, that meant he was not going too fast by today's standards. The constable had to chase him down on his bicycle, issuing a ticket for £4 7s.

Yawnathan Online