အေပီ သတင်းဌာနမှ ပင်ဆယ်ဗေးနီးယား တွင် ကိုယ်စားလှယ်မဲ ၂၀ ကို ဂျိုး ဘိုင်ဒင် အနိုင်ရရှိသွားပြီလို့ ကြေညာလိုက်ပြီး မကြာခင်မှာဘဲ တွစ်တာ တွင် အောင်ပွဲခံ ဗီဒီလို ကလစ်များကို တရဟော တွေ့လာခဲ့ရပေသည်။ ပဲရစ်၊ ဟူစတန်၊ နယူးယောက်ရှိ မက်ဟက်တန် လမ်းကြိုလမ်းကြားများနှင့် အိမ်ဖြူတော် ရှေ့တဝိုက်တွင် အောင်ပွဲရ ကခုန်မြူးတူး နေကြပြီး တန်းစီ ချီတက်လာသော ကားများမှ ဟွန်းသံများ နဲ့ ရုတ်ခြည်းလို ပွက်လောရိုက် သွားခဲ့သည်။

ဗြိတိသျှ ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ် ဂျွန်ဆင်မှ မစ္စတာ ဘိုင်ဒင်နှင့် ကမ်မလာ ဟာရစ်တို့အား တရားဝင် ဂုဏ်ပြု ချီးကျူးလိုက်သည်။ ကမ်မလာ ဟာရစ်သည် အမေရိကန် သမိုင်းတွင် ပထမဆုံး အမျိုးသမီး ဒုသမ္မတ ဖြစ်လာမည်သာမက လူမည်း အာရှ-အမေရိကန် လူမျိုးလည်း ဖြစ်နေပေသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပြင်သစ် သမ္မတ အီမန်ညူရယ် မာကရွန် အပါအဝင် ကမ္ဘာခေါင်းဆောင် အသီးသီး က ဂုဏ်ပြု ကြိုဆိုလာခဲ့ကြသည်။

ထိုအချိန်တွင် ဒေါ်နယ် ထရန့်က အများ မျှော်လင့်ထားသည့်အတိုင်း လွန်စွာ မှ ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့သော ကြေညာချက် တစောင်ကို ထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။ ဘိုင်ဒင်သည် အနိုင်ရသူ အဖြစ် ဟန်ဆောင်နေခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု စွပ်စွဲလိုက်ပြီး သူ့အဖွဲ့မှ အလိမ်အညာမဲများ၊ လုပ်ကြံဖန်တီးလာသော မဲများ၊ သေလူများ၏ မဲများကို တခုမကျန် ရည်တွက်ခဲ့ကြသည်ဟု ဖေါ်ပြထားပြန်သည်။ သူ၏ စွပ်စွဲချက် နှင့် ပတ်သက်၍ သက်သေသက္ကာရ ဟူသည် တစွန်းတစပင် ထုတ်ပြီးမပြနိုင်ခဲ့ပေ။ ထရန့်အဖို့ ထိုအကြောင်းများကို ပို၍ ဖိပြောလေ သူ့စကားများမှာ အရာမထင် ဖြစ်လာလေ၊ ရိုင်းစိုင်းလာလေလေ ပင် ဖြစ်သည်။

ထရန့် ကြိုက်သည် မကြိုက်သည် ဖြစ်စေ တာဝန်လွှဲပြောင်းယူမည့် အဖွဲ့က အသက်ဝင်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ သူအနေဖြင့် မည်မျှအထိ မစားရသည့်အမဲ သဲနှင့် ပက်နိုင်ပေဦးမည်နည်း။ ထိုသို့ ပက်နိုင်ရန်ကလည်း သူ၏အစိုးရ အဖွဲ့သည် မည်မျှအထိ သစ္စာရှိနေနိုင်မည်နည်း (ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး မတ်ခ် အက်ပါကိုလည်း ရာထူးက ဖယ်ရှားလိုက်ပြန်ပါတယ်) ။ တဖြေးဖြေး နှင့် စိတ်ပျက်စရာ ရလဒ်များနှင့် သာ ကြုံလာနေရသော တရားစွဲဆိုမှုများ နှင့် အိမ်ဖြူတော်သို့ ရောက်ရှိလာမည့် အစိုးရသစ်အား မည်သည့် အချိန်အထိ စိတ်အနှောက်အယှက် ဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်ပေမည်နည်း။ သို့တည်းမဟုတ် တွစ်တာ မှ ပေါက်ပန်းဈေးများကို တချိန်လုံး ထိုင်ရေးနေရုံဖြင့် အချိန်ဖြုန်းသွားမည်လော။

သမ္မတ သစ်သည် ၁၉၃၃ ခုနှစ်အထိ မတ်လထဲတွင်သာ ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုရလေ့ရှိခဲ့ပြီး ဤသည်ကလည်း အစိုးရသစ်အတွက် ပြင်ဆင်ချိန်ရရန် ငါးလခန့် အချိန်ပေးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ယခုအခါတွင်တော့ ငါးလအစား ဆယ့်တစ်ပတ်သာ အချိန်ပေးခဲ့တော့သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ကွန်ဂရက်မှ ပြဌာန်းခဲ့သော သမ္မတ တာဝန် လွှဲပြောင်းယူရေး အက်ဥပဒေ The Presidential Transition Act အရ “အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု နှင့် ပြည်သူများ၏ လုံခြုံရေး၊ သာယာဝပြောရေး အား ထိခိုက်စေမည့် အကျိုးရလဒ်များ မဖြစ်ပေါ်အောင် ကြိုတင်ဟန့်တားရန်” ဟု ဆိုကာ တာဝန်လွှဲပြောင်းမှုအတွက် လုပ်ငန်းဘောင်များ ချမှတ်ပေးခဲ့သည်။

ထို လုပ်ငန်းဘောင်များအရ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီကပင် အစိုးရ ဌာန တခုစီအတွက် လုပ်သက်ရင့် အစိုးရ ဝန်ထမ်း တဦးစီအား တာဝန်လွှဲပြောင်းမှု အဆင့်ဆင့် အတွက် ခန့်ထားပေးခဲ့ရသည်။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ယခင် သမ္မတဟောင်းက ခန့်ထားပေးခဲ့သော နိုင်ငံရေး သမား ဝန်ကြီးများ ထွက်ခွာသွားချိန်တွင် အရှိန်အဟုန် မပျက် ဆက်လက် လုပ်ကိုင်နိုင်ရန် အတွက်ပင် ဖြစ်သည်။ တဖန် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ ခြောက်လ အလိုတွင် အိမ်ဖြူတော်မှ အိမ်ဖြူတော် တာဝန်လွှဲယူမှု ညှိနှိုင်းရေး ကောင်စီ ကိုဖွဲ့စည်းပေးရမည် ဖြစ်သည်။ သမ္မတ ထရန့်က မတ် မယ်ဒိုး အား ဦးဆောင်စေကာ ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သော်လည်း သူသည် ယခုအပတ်အတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ အတည်ပြု ကူးစက်ခံရသူ ဖြစ်သွားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ကောင်စီသည် အသစ် ရောက်ရှိလာမည့် သမ္မတ အဖွဲ့နှင့် အတူ လုပ်ကိုင်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဘိုင်ဒင်သည် သူ၏အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် အယုံကြည်ရဆုံး လူယုံ ဖြစ်သည့် တက် ကော့ဖ်မင်း အား တာဝန်ပေးခဲ့သည်။ ကော့ဖ်မင်းသည် လွန်ခဲ့သည် ဆယ့်နှစ်နှစ်ကပင် ဘိုင်ဒင် အတွက် ဒုသမ္မတ တာဝန် လွှဲပြောင်းယူမှုကို ဦးဆောင် ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ဘိုင်ဒင်၏ အဖွဲ့၌ လူပေါင်း ၇၅ ယောက်ခန့် ရှိနေပြီး မကြာမီအတွင်း လေးဆအထိ တိုးပွားလာဖို့ ရှိနေသည်။ ၎င်းတို့အတွက် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနတွင် စတုရန်းပေ ထောင်ချီသည့် နေရာ အကျယ်အဝန်းကို ပေးထားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

အစိုးရိမ်ရဆုံး အနေအထားက နိုင်ငံ လုံခြုံရေး ထိခိုက်လာနိုင်ဖွယ် ရှိသည့် အရေးကိုပင် ဖြစ်သည်။ တာဝန်လွှဲ ပြောင်းမှု အက်ဥပဒေအရ လက်ရှိ အစိုးရသည် အသစ် တာဝန်ယူမည့် အစိုးရအား လောလောဆယ် နိုင်ငံ လုံခြုံရေး အား ခြိမ်းချောက်လာနိုင်ဖွယ် ရှိသည်များ၊ ဆောင်ရွက်နေသော လျို့ဝှက် လုပ်ငန်းများနှင့် စစ်ဆင် ရေးများကို ရှင်းပြ အသိပေးရမည် ဖြစ်သည်။ ဘိုင်ဒင်သည် လျို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေး အသိပေးချက်များကို စက်တင်ဘာလ မှ စ၍ လက်ခံရရှိနေခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

အစိုးရ အသစ်နှင့် အဟောင်း နှစ်ခုစလုံးမှ ပူးတွဲပြင်ဆင်မှုများကို လုပ်ကိုင်နိုင်ပြီး အမျိုးသား လုံခြုံရေး ကောင်စီ ဝန်ထမ်းများက အစိုးရသစ်အတွက် အသိပေးစရာ ရှိသည်များကို အမြဲလို ရေးမှတ် ပို့ပေးရသည်။ ထို့အတွက် ထရန့် အနေဖြင့် နိုင်ငံလုံခြုံရေး ပိုင်းဆိုင်ရာ များကို အနှောက်အယှက် ပေးနိုင်စရာ မရှိပေ။

ဘိုင်ဒင် ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒုသမ္မတ သာမက ဆီးနိတ် နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး ကော်မတီ ဥက္ကဌလည်း လုပ်ခဲ့ဖူး သဖြင့် အတွေ့အကြုံ ကောင်းစွာ ရင့်ကျက်နေပြီးသူလည်း ဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒင် အဖွဲ့မှ လူပုံအလယ်တွင် ထရန့်အစိုးရ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ချီးကျူးစကား ပြောခဲ့ပြီး ဖြစ်သော် လည်း မည်သူ အနိုင်ရကြောင်း သေချာသွားသည့်အခါ တာဝန်လွှဲပြောင်းမှု အတွက် လျာထား ထားသည့် ဒေါ်လာ သန်းပေါင်းများစွာသော ရံပုံငွေများကို လွှဲပြောင်းပေးရဖို့ ရှိနေသေးသည်။ ဤသည်ကလည်း လက်ရှိ ရလဒ်များကို ယုံကြည်ရလောက်သည့် အထောက်အထားများနှင့် စိမ်ခေါ်လာဖွယ်မရှိက အနှေးနှင့် အမြန် လွှဲပြောင်း ပေးရ တော့မည် ဖြစ်သည်။

သက္ကရာဇ် ၂၀၀၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ အယ် ဂိုးက ရှုံးနိမ့်ကြောင်း ဝန်ခံပြောဆိုပြီးမှသာ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ဘူးသည်။ ယခုနှစ်တွင် ထိုသို့ ဖြစ်လာဖို့ မရှိချေ။ ထရန့်၏ အဖွဲ့မှ တရားစွဲဆိုမှုများ အစုလိုက် အပြုံလိုက် တင်သွင်းလာနေ ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုအထဲတွင် အချို့ကို တရားရုံးများက လက်ခံရန် ပယ်ချခဲ့ကြပြီး ကျန်သည့်အမှုများ သည်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို ပြောင်းစေနိုင်သည်အထိ လေးနက်သော သက်သေသက္ကာရ များ ပါရှိမလာခဲ့ပေ။

သို့သော် ဘိုင်ဒင်အဖွဲ့ အနေဖြင့် တာဝန်လွှဲပြောင်းယူရမည့် ကာလအတွင်း ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု အတိုင်းအတာ ကို ရွေးချယ် ပိုင်ခွင့် ရှိနေသည်။ အနည်းဆုံး အဆင့်နှင့်လည်း ပြုလုပ်နိုင်စွမ်း ရှိနေသည်။ ထုံးစံအားဖြင့်မူ ရွေးကာက်ပွဲ အပြီး တပတ်အကြာတွင် သမ္မတ အသစ်နှင့် ဇနီး ဖြစ်သူအား သမ္မတဟောင်း နှင့် ဇနီးက အိမ်ဖြူတော်မှ လက်ခံ ကြိုဆိုပေးရသည့် ထုံးစံရှိသော်လည်း ထရန့်တို့ လင်မယားမှ လုပ်ဆောင်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ သည်ကို မည်သူကမျှ တအံ့တဩ ပြောဆိုနေခဲ့ကြခြင်း မရှိပေ။ အလားတူ ရာထူးမှ ဆင်းပေးရမည့် သမ္မတ သည် နောက်သမ္မတ အတွက် အားပေးဂုဏ်ပြုသည့် လက်ရေးစာ ကို ထားခဲ့ရရိုး ထုံးစံရှိသော်လည်း ဒီတကြိမ်တွင်မူ ဘိုင်ဒင်အဖို့ မည်သိုမျှ ရှာတွေ့နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

ထုံးတမ်းစဉ်လာ ရှိသည်များကို ဖေါက်ဖျက်မှုက ပထမဆုံးအကြိမ်တော့ မဟုတ်ပေ။ ဘီလ် ကလင်တန်၏ အိမ်ဖြူတော် ဝန်ထမ်းများက W Keys များကို ၎င်းတို့၏ ကွန်ပြူတာ ကီးဘုတ်များမှ ဖြုတ်ယူသွားခဲ့ကြဘူးသည်။ သို့သော် ဘွတ်ရှ် နှင့် အိုဘာမား တို့ နှစ်ဦးစလုံးသည် အပြစ်ဆိုစရာ မရှိအောင် လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်းကို ဂုဏ်ယူဖွယ် လုပ်ရပ်အဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့ကြသူများပင် ဖြစ်သည်။ အပြစ်ပြောစရာ မရှိအောင်လည်း စီမံသွားခဲ့ကြသည်။

ဘိုင်ဒင်အဖို့က ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆို ပွဲ မတိုင်မီအထိ အစိုးရအဖွဲ့တွင် မည်သူအား ခန့်အပ်ရမည်ကို အချိန်ယူ၍ ဆုံးဖြတ်နေရပေသည်။ ဂျော်ဂျီယာ ပြည်နယ်တွင် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ပြုလုပ်ရန် ရှိနေသည့် ဆီးနိတ် ရွေး ကောက်ပွဲ နှစ်ခု ၏ အနေအထားကိုလည်း ကြည့်ရန် လိုနေသေးသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲများတွင် ဒီမိုကရက်များ အနိုင်ရရှိပါက ဆီးနိတ်ကို ထိန်းချုပ်သွားနိုင်တော့မည် ဖြစ်၍ မစ်ချ် မက်ကွန်းနယ် အမြင်များကို ဂရုစိုက်ရန် မလိုတော့ပေ။ (ထိုရွေးကောက်ပွဲများသည် မစ်ချ် မက်ကွန်းနယ်အပါအဝင် ရီပတ်ဘလီကင် ၏ အိမ်မက်ဆိုးများ ဖြစ်လာနေသည်၊ ထို့အတွက် မစ်ချ် မက်ကွန်းနယ်သည် ယခုအချိန်အထိ ထရန့်အား အရှုံးဝန်ခံရန် တိုက်တွန်းခြင်း မရှိသေးသည်မှာ လည်း ထိုအကြောင်းက အဓိက ပါဝင်နေသည်)

နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ မိန့်ခွန်းတွင် ဘိုင်ဒင်က “ကျွန်တော်အနေနဲ့ ကွဲပြားမှု ကို မဖြစ်စေဘဲ ညီညွတ်ရေး ကို ဖေါ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ကတိပေးပါတယ်၊ အပြာပြည်နယ်၊ အနီ ပြည်နယ်လို့လည်းသဘောမထားပါ၊ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၏ ပြည်နယ်များလို့ ရှုမြင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသွားခဲ့ပေသည်။

သို့သော် လေးနှစ်နည်းပါးမျှ ကသောင်းကနင်းများ၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုပ်မှုများ၊ တာဝန်မဲ့မှုများ၊ အတ္တဆန်မှုများ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီးနောက် တွင်တော့ ဘိုင်ဒင်၏ စကားများသည် အမေရိကန် မဲဆန္ဒရှင်များ မျှော်လင့်နေသည့် အသစ်တဖန် ပြန်လည် မွေးဖွားလာတော့မည့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကြီးဟု ရည်ညွှန်းနေသယောင် ရှိနေရပေတော့သည်။

(ယခုအချိန်ထိ တရုတ်က ရန်သူတော်ကြီး ထရန့် ကျဆုံးပြီး ဘိုင်ဒင် သမ္မတ အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရမှုကို ဂုဏ်ပြုကြောင်း မပြောပဲ သိသိသာသာ နှုတ်ဆိပ်နေပါတယ်)

(၂၀၂၀ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ အီကော်နောမစ် မဂ္ဂဇင်းပါ “After Joe Biden’s victory, will Donald Trump wreck the transition?” မှ ကောက်နှုတ်တင်ပြသည်)