ဧည့်ခန်းဆောင်များရှိ ရုပ်မြင်သံကြား တော်လှန်ရေး (နိဂုံးပိုင်း)
ရုပ်မြင်သံကြား သတင်းများသည် နောက်ပိုင်းတွင် ကြား နေပြီး သိရှိရသမျှ ကို ထုတ်လွှင့်သည့် အဆင့်တွင် ရပ်မနေကြတော့၊ ဖြစ်ပျက်သည့် နေရာများတွင် ရှိနေခြင်းကပင် ထိုအဖြစ်အပျက်များတွင် ပါဝင်သူ ဖြစ်လာပြီး အကြမ်းဖက် အဖွံ့အစည်းများ၏ အသုံးတော်ခံ များ ဖြစ်လာကြသည်။
အကြမ်းဖက် ဝါဒ သည် အကြောက်တရားများကို များများ ဖြန့်ဖြူးနိုင်မှသာ အဓိပ္ပါယ် ရှိမည်လည်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ လုပ်သမျှ ကို ကြည့်နေကြမည့် ပရိသတ် လိုအပ်သည်၊ ထိုပရိသတ်ကို ရုပ်မြင်သံကြားက ရှာဖွေ ပေးလာခဲ့သည်။
၁၉၇၂ မြူးနစ် အိုလံပစ် ပွဲ အတွင်း ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက် အဖွဲ့ တဖွဲ့သည် အားကစား ရွာသို့ ဝင်ရောက် စီးနင်းပြီး အစ္စရေး အားကစားသမားးများကို ဓါးစာခံ အဖြစ် ထိန်းသိမ်းလိုက်ကြသည်။
တကမ္ဘာလုံးက ထိုအ ရေးအခင်း အား ရုပ်သံ အားကစား သတင်းထောက် ဂျင် မက်ကေး ၏ ၁၇ နာရီကြာ သတင်းတင်ဆက်မှု ကို စောင့်ကြည့်နေခဲ့ကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင်တော့ အားကစားသမား အားလုံး အသတ်ခံခဲ့ရသည်ဟု သူ၏ ဝမ်းနည်းကြေကွဲဖွယ် ပြောဆိုခဲ့မှု နှင့် အဆုံးသတ် သွားခဲ့သည်။
၁၉၈၅ တွင် ထိုကဲ့သို့ အဖြစ်မျိုး နှင့် နောက်တကြိမ် ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြန်သည်။ ဒီတကြိမ်တွင်တော့ စစ်သွေးကြွ လက်ဘနွန် အကြမ်းဖက် အုပ်စု တစု၏ ရောမ နှင့် အေသင် ကို ပျံသန်း ပြေးဆွဲနေသည့် TWA လေကြောင်းလိုင်း မှ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်အား ပြန်ပေးဆွဲ မှုကြီး ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။ အမေရိကန် ခရီးသည် တဦး အား ရိုက်နှက်ပြီး ပစ်သတ်ခံရ၍ သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင်တော့ အမေရိကန် နိုင်ငံသား ခရီးသည် ၁၉ ဦးအား ဓါးစာခံ အဖြစ် ၁၇ ရက်ကြာ ဖမ်းဆီးထားခဲ့သည်။
ဓါးစားခံ များ နှင့် အစ္စရေး အကျဉ်းထောင်များရှိ ရှီးယိုက် အကျဉ်းသား ရာပေါင်းများစွာ နှင့် အလဲအလှယ် လုပ်ရန် တောင်းဆိုလာသည်။ အကြမ်းဖက်သမား များသည် ရုပ်မြင်သံကြား ရိုက်ကူးရေး အဖွဲ့အား လက်ခံကြိုဆိုခဲ့ကြ၍ ABC ရုပ်သံ သတင်းထောက်သည် လေယာဉ်မှုး နှင့် ပင် ပြေးလမ်းပေါ်တွင် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခွင့် ရခဲ့သည်။
တကမ္ဘာလုံးသို့ ရုပ်သံသတင်း ထုတ်လွှင့်တင်ဆက်မှု သည် လူကြိုက်များသည်ထက် များလာနေ၍ ၁၉၈၀ တွင် အမေရိကန် သူဌေးကြီး တက် တန်းနားသည် နှစ်ဆယ့် လေးနာရီ ပတ်လုံး သတင်းထုတ်လွှင့်ပေးမည့် ကေဘဲ သတင်း ချန်နယ်ကို တည်ထောင်လိုက်သည်။
၁၉၉၁ အစောပိုင်းတွင် အီရတ် တို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ကူဝိတ်အား လွတ်မြောက်ရေး အတွက် ပင်လယ်ကွေ့ စစ်ပွဲကြီး ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်၊ ယင်းနှင့် အတူ မထင်မရှား သတင်းဌာန အဆင့်သာ ရှိသေးသည့် CNN သည် ကမ္ဘာထိတ်တန်း သတင်းဌာနကြီး အဆင့်သို့ တမဟုတ်ချင်း ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။
CNN သည် အမေရိကန် တိုက်လေယာဉ်များသည် အီရတ် အာဏာရှင် ဆက်ဒမ် ဟူစိန် တပ်များကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေသည်များကို ထုတ်လွှင့်ပြသပေးခဲ့သည်။ ထိုပုံရိပ်များကြောင့် အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာအင်အားလွန် နိုင်ငံကြီး တနိုင်ငံ ဖြစ်ကြောင်း သက်သေထူနိုင်ခဲ့၍ အမေရိကန် နိုင်ငံသားများ အကြား ယုံကြည်မှု ပြန်လည် တည်ဆောက်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
CNN မှ သတင်းကို အချိန်နှင့် တပြေးညီ တင်ဆက်ပေးနိုင်ခဲ့၍ ဂျော့ ဒဗလျု ဘွတ်ရှ် အစိုးရမှပင် CNN သည် ၎င်းတို့အတွက် တန်ဘိုး မဖြတ်နိုင်သော သတင်းအရင်းအမြစ်များ ရရာရကြောင်း ဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ဖေါ်ချီးကြူးရသည့် အထိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။
၁၉၉၁ နွေရာသီ တွင် CNN သည် ကမ္ဘာနိုင်ငံရေး အရွှေ့အပြောင်းကြီးတခု နှင့် ကြုံလာခဲ့ရပြန်သည်။ ဆိုဗီယက် ယူနီယံတွင် စိတ်မာခက်ထန်သည့် ကွန်မြူနစ်များက ခေါင်းဆောင် မီခေးလ် ဂေါဘာချော့ ထံမှ အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ အာဏာသိမ်း ရာတွင် ပူးပေါင်းကြံစည်သူများ၏ အမိန့်နှင့် တင့်ကားများသည် ဒူးမား ခေါ် ဥပဒေပြု လွှတ်တော် အဆောက်အဦး ရှေ့သို့ ရောက်လာကြသည်။
ရုရှား သမ္မတ နိုင်ငံ သမ္မတ အဖြစ် အသစ်စက်စက် ရွေးချယ်တင်မြှောက် ခံထားရသည့် ဘောရစ် ယဲလ်ဆင် သည် ရလာသည့် အခွင့်အ ရေး ကို လက်လွှတ်မခံပဲ တင့်ကား တစီး၏ အမိုးပေါ် သို့ ခုန်တက်လိုက်ပြီး အာဏာသိမ်း ခြင်းကို အာခံသည့် အနေဖြင့် စုရုံးရောက်ရှိလာသော နိုင်ငံသားများအား လက်ရှိ အခြေအနေကို CNN က ရိုက်ကူးပြီး ကမ္ဘာတဝှမ်းသို့ တိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်ပြသနေပြီ ဖြစ်၍ ရုရှား တပြည်လုံး စောင့်ကြည့်နေကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း အသိပေး လိုက်သည်၊ ရုရှား ရုပ်မြင်သံကြားမှ မူ နိုင်ငံသားများ၏ ရဲရဲတောက် ဆန့်ကျင်လာမှု ကို ရိုက်ကူး ထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
ထိုအချိန်သည် ရုရှား ၏ အနာဂတ်ကို အဆုံးအဖြတ် လာမည့် သေရေးရှင်ရေး တမျှ အရေးကြီးနေသော အချိန်လည်း ဖြစ်သည်။ အမေရိကန် သံတမန် တဦး ဖြစ်သူ ဂျော့ခ်ျ ကီနန်မှ ဘောရစ် ယဲလ်ဆင်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံသားများ၏ ရဲရင့် ပြတ်သားစွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့မှု ကြောင့် ဖြစ်သည်ဆိုကာ ချီးကြူးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့အား ရုပ်မြင်သံကြားမှ တဆင့် တကမ္ဘာလုံးက စောင့်ကြည့်နေမှန်း သိသွားခဲ့ခြင်းကပင် ရဲဆေး တင်ပေးလိုက်သလို ဖြစ်သွားခဲ့သည်။
မည်သို့ သော် နည်းပညာ တိုးတက်မှုကမှ လူအများကို ရုပ်မြင်သံကြားလောက် ဖမ်းစားနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ထိုသို့ ကျယ်ပြန့်စွာ ဖမ်းစားနိုင်ခဲ့မှုကြောင့် ယဉ်ကျေးမှု နယ်ပယ်တရပ်လုံး အား မှောက်လှန်လိုက်သလို အပြောင်းလဲကြီး ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး နှင့် တော်လှန်ရေး နယ်ပယ်များ အတွက်လည်း မရှိမဖြစ် လိုအပ်လာသည့် ကြားခံပစ္စည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ယခုအခါ ဖေ့စ်ဘုတ်၊ အင်စတာဂရမ်၊ တစ်တော့၊
တွစ်တာ၊ ဝှပ်စ်အက် ကဲ့သို့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ စင်မြင်ကြီးများ သူ့ထက်ငါ အပြိုင်အဆိုင် ဆောက်လုပ်လာကြသည်ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဆက်သွယ် ရေး ကဏ္ဍတွင် ဖွံ့ဖြိူးတိုးတက်လာမှုသည် ယဉ်ကျေးမှု၊ နိုင်ငံရေး နှင့် လူ့အစည်းအရုံးကြီး တခုလုံး အား ဆက်၍ မည်သို့မည်ပုံ ပုံဖေါ် ပြောင်းလဲပေးနေသည်ကို တွေ့မြင်နိုင်ပေသည်။
လက်ရှိ အသစ်အသစ် ထွက် ပေါ်လာ သော ပြောင်းလဲမှုများသည် လူအချင်းချင်း ဆက်သွယ် နိုင်ရေးတွင် ယခင် နည်းလမ်းဟောင်းများကို ရိုက်ချိုး ချေဖျက်ပစ်နိုင်ခဲ့သည့် တော်လှန်ရေး တရပ်ဟု ဆိုရမည် ဖြစ်သည်။ ဝေးကွာနေသော အရပ်ရှိ မိတ်ဆွေဟောင်းများကို စုစည်း ပေးနိုင်ခဲ့သည်သာမက ကမ္ဘာတဝှမ်း ရှိ တစိမ်း များနှင့်လည်း မိတ်ဆွေ ဖွဲ့ခွင့် ရလာခဲ့သည်။ လူထု လှုပ်ရှားမှု တရပ် ပေါ်ပေါက်လာအောင် ဖေါ်ဆောင်ပေးနိုင်ယုံမက နိုင်ငံရေး အစီအမံများကိုလည်း ချပြနိုင်ခဲ့သည်။
မဝေးလှသော အတိတ်ကာလများတွင် တော်လှန်ရေး သမားများသည် ၎င်းတို့ပြောလိုသော အကြောင်းအရာများကို တဆင့် ပြန်ပြောနိုင်ရန် လူအများ ၏ ယုံကြည်စိတ်ချခြင်း ခံထားရသည့် သတင်းစာဆရာများ၊ အစိုးရ ဝါဒ ဖြန့်ချီရေး ယန္တရားများကို တကူးတက လိုက်လံ ရှာဖွေခဲ့ကြရသည်။
ယခုအခါတွင်တော့ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာစွာ ရေးသားထားသော ပို့စ် တခုတည်းဖြင့် လူသန်းပေါင်းများစွာထံ တထိုင်တည်း နှင့် ရောက်ရှိသွားနိုင်ပေသည်။ ထိုသို့သော အနေအထားသည် မိမိတို့ လူ့အစည်းအရုံး နှင့် တကမ္ဘာလုံး အတွက် အပြုသဘော သို့မဟုတ် အနှုတ်လက္ခဏာ ပြလာမည်လော ဆိုသည်က ယခု အချိန်အထိ ပြတ်ပြတ်သားသား ထင်မြင်ချက် ပေးနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
သို့သော် ရှင်းလင်း ပြတ်သားစွာ သိမြင်လာခဲ့ရသည်က ဆက်သွယ်ရေး ကဏ္ဍ၏ အသစ် အသစ်သော မဟာဗျူဟာများသည် ကမ္ဘာကြီးအား မှောက်လှန် ပစ်နိုင်သည့် အစွမ်းသတ္တိများ ပိုင်ဆိုင်လာယုံသာမက ခေတ်သစ် နိုင်ငံရေး အသွင်အပြင်ကိုလည်း တော်လှန်ပြောင်းလဲလာနိုင်သည် ဆိုသော အချက်ပင် ဖြစ်သည်။
"ခေတ်အဆက်ဆက် တော်လှန်ရေး များ၏ ကောက်ကြောင်းများ" စုစုပေါင်း အကြောင်းအရာ ၂၄ ခုအား အခန်းဆက် တင်ပြလာသည်မှာ ဤတွင် ပြီးဆုံးပါပြီ၊ ကျေးဇူး အများကြီး တင်ပါသည်။