အခန္း (၁)

#ေအာင္ျမင္မႈ၏လ် ဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ား

ဒီအေၾကာင္းကုိ မစမီ ညဏ္စမ္း ပေဟဠိတပုဒ္ ေျဖၾကည့္ၾကေစလုိပါသည္။ ယခု ေဖၚျပမည့္ ႏူိင္ငံ ႏွစ္ႏူိင္ငံ အနက္ မည္သည့္ႏူိင္ငံသည္ စီးပြားေရး ပုိင္းတြင္ ေတာက္ပေသာ အလားအလာမ်ား ပုိင္ဆုိင္ထားၾကသနည္း။

အခ်ိန္ကား.၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျဖစ္သည္။

ပထမႏူိင္ငံသည္ စီးပြားေရး နယ္ပယ္အားလုံုးတြင္ တုိးတက္မႈ မ်ား ရွိေနၾကသည္။ အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းမ်ား၊ ကားမ်ား၊ သံမဏိ အစရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေစ်းကြက္ အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ထိမ္းခ် ဳပ္ထားၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား ပုိင္းတြင္လည္း လႊမ္းမုိးလာေနၾကသည္။ ထုိႏူိင္ငံရွိ အစုိးရ ႏွင့္ စီးပြားေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ေရရွည္ကုိ မဟာဗ် ဳ ဟာ က်က် ေတြးေခၚ ေမ်ာ္ျမင္ႏူိင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု အားလုံုးက စံထား၍အားက်ျခင္း ခံၾကရသူမ်ားလည္း ျဖစ္ေနျပန္သည္။ ႏူိင္ငံ၏ ဘတ္ဂ်က္ ႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးပုိလ်ံေငြ မ်ား ေၾကာင့္လည္း ေငြေၾကးအရ အလ်ံပယ္ ျဖစ္လာေနသည္။

ဒုတိယ ႏူိင္ငံသည္ကား စီးပြားေရး က်ဆင္းလုနီးပါး အေျခအေနတြင္ ေရာက္ေနသည္။ ႏူိင္ငံတြင္းရွိ ကုမၸဏီ မ်ားသည္ ေၾကြးလည္ပင္း
ခုိက္ေန ျပီး ၀ယ္ယူျခင္း ခံေနၾကရသည္။ကုမၸဏီ မန္ေနဂ်ာ မ်ားကလည္း ေရတုိ အျမတ္ ရေရးကုိသာ အာရုံစုိက္ လုပ္ကုိင္ေနၾကျပီး ႏူိင္ငံေရးသမားမ်ားသည္လည္း က် ဳိးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္သည့္ စက္မႈ လုပ္ငန္းပုိင္းဆုိင္ရာ မဟာဗ် ဳဟာမ်ား ၾကံဆ ႏူိင္ၾကျခင္းလည္း မရွိျပန္ေပ။

ယခုေလာက္ဆုိလ်င္ သင့္အေနျဖင့္ ပထမႏူိင္ငံသည္ ဂ်ပန္ ျဖစ္မည္ကုိ မွန္းဆႏူိင္ေလာက္ျပီ ထင္ပါသည္။ ဒုတိယကေတာ့အေမရိကန္ပင္ ျဖစ္မည္ဟု ေျပာႏူိင္ေပမည္။

ဂ်ပန္သည္ မုိင္ဒက္စ္ ဘုရင္လက္ထက္ကစ၍ေျပာရလ်င္ အလုိအေလ်ာက္ ေငြထုတ္စက္ၾကီးကုိ ပုိင္ဆုိုိင္သည့္ ပထမဆုံးႏူိင္ငံျဖစ္လာသည္ဟု ဆုိရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလွသည့္ စီးပြားေရး ပေရာဟိတ္ၾကီး တပါးျဖစ္ေသာ ကလုိက္ ပရက္စတုိ၀ဇ္ က ၁၉၈၉ တြင္
ေရးသားခဲ့ဖူးသည္။ အေမရိကန္သည္ကႏူိင္ငံငယ္မ်ား အေပၚ ဗုိလ္က် အႏူိင္က်င့္ေနသည့္ အေနအထားတြင္သာ ရွိေနသည္ဟုဂ်ပန္ စီးပြားေရး ႏွင့္ ပါတ္သက္ျပီး ထိတ္တန္း ကၩမ္းက်င္သူ ကက္နက္ ေကာတစ္ ကေျပာခဲ့သည္။ ဂ်ပန္သည္ ဆယ္စုႏွစ္ တခု အတြင္းမွာပင္ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ပမာဏကုိ ေဒၚလာေငြ တန္ဖုိး အရ အမွွီလုိက္ႏူိင္ေတာ့မည္ဟု ခန္႔ မွန္းခဲ့ျပန္သည္။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားကလည္း ၾကိမ္းေသေပါက္ အျမတ္အစြန္းမ်ား ရေတာ့မည္ဟု ယူဆခဲ့ၾကသည္။၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ား အစပုိင္းတြင္ ဂ်ပန္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား၏ တန္ဖုိးသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏွင့္ ႏူိင္းယွဥ္လ်င္ ၅၀% ခန္႔ျမင့္တက္ေနခဲ့သည္။

ထုိသုိ႔ေသာ အလားအလာမ်ားေၾကာင့္ ၾကိမ္းေသေပါက္ အျမတ္အစြန္းမ်ား ရလာေတာ့မည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာဆုိေနမႈမ်ား လုံး၀မွားယြင္းသြားခဲ့ေပေတာ့သည္။ ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္ အတြင္း ရုတ္ျခည္း ဘရိတ္အုပ္လုိက္ေသာ ကားပမာ ဂ်ပန္ စီးပြားေရးသည္ တကၩီကၩီ ႏွင့္ တေျဖးေျဖး ထုိးရပ္သြားခဲ့ေပေတာ့သည္။ ပ်မ္းမ် ႏွစ္စဥ္ တုိးတက္မူ ႏႈန္းသည္ ၁၉၉၁ မွ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အတြင္း ၁% မ်သာ ရွိေပေတာ့သည္။ ထုိအခ်ိန္အတြင္း အေမရိကန္သည္ အေစာပုိင္းက ထုိင္းမူိင္းေလးလံေနမူမ်ားကုိ ခ၀ါခ်ကာ တဟုန္ထုိး တုိးတက္လာခဲ့ေတာ့သည္။ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္
ဂ်ပန္ စီးပြားေရးသည္ အေမရိကန္၏ တ၀က္မ်သာ က်န္ရွိေပေတာ့သည္။ နစ္ကီ စေတာ့ရွယ္ယာေစ်းမ်ားသည္လည္း ၅၀% ခန္႔ ထုိးက်သြားခဲ့ရသည္။ အေမရိကန္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား၏ တန္ဖုိးကား ၃၀၀% ခန္႔ ျမင့္တက္လာေနခဲ့သည္။ ဂ်ပန္သည္ အေမရိကန္အား အမွီလုိက္ဖုိ႔ ေ၀းစြ ၂၀၁၀ တြင္ တရုတ္ျပည္၏ ေနာက္သုိ႔ ေရာက္သြားခဲ့ရေပေတာ့သည္။

ဂ်ပန္ အဘယ္ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ကံဆုိးမုိးေမွာင္က်ခဲ့ရေပသနုည္း။ အလြယ္ရွင္းေအာင္ ေျပာရမည္ဆုိက စီးပြားေရး တခု သည္ က်န္းမာ
သန္စြမ္းေသာ supply and demand ဆုိသည့္ အရာမ်ား ရွိေနမွ ျဖစ္ေပမည္။ ထုိအခ်ိ္န္က ဂ်ပန္၏ မတန္တဆ ျမင့္တက္ေနေသာ
စေတာ့ရွယ္ယာ မ်ား ႏွင့္ အိမ္ျခံေျမ ေစ်းကြက္ၾကီး ျပဳိလဲသြားခဲ့ျခင္းႏွင့္ အတူ ကုန္စည္ ႏွင့္၀န္ေဆာင္မူ က႑ အလူုးအလဲ ခံခဲ့ရသည္။ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ဘဏ္မ်ား အဖုိ႔ ေခ်းထားေသာေငြမ်ား ျပန္မရ ျဖစ္လာျပီး ေလ်ာ္ျပစ္ခဲ့ၾကရသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဂ်ပန္၏ အေျခခုိင္ျပီးသား အင္အားမ်ားကား ကုန္စည္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားကုိ supply လုပ္ႏူိင္သည့္ အေနအထားမ်ား ပ်က္ယြင္းလာခဲ့ရသည္။Supply ဆုိသည္ကား လြန္စြာ အေရးပါလွသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ ေရရွည္ စီးပြားေရး တုိးတက္မူသည္ ႏူိင္ငံတခု၏ ကုန္ထုတ္လုပ္ႏူိင္မႈ အလားအလာေပၚ တည္မွီေန
ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားမ်ား တုိးတက္လာေစရန္ အေၾကာင္းခ်င္းရာ သုံးခု ေပၚတြင္ အမွီသဟဲ ျပဳ ေနသည္။

(၁) လူဦးေရ
(၂) ေငြပင္ ေငြရင္း (ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမူ)
(၃) အုိင္ဒီယာ မ်ား ပင္ ျဖစ္သည္။

အနာဂါတ္ အလုပ္သမားမ်ား ရရွိေရးသည္လူဦးေရ ေပၚတြင္ တည္မွီေနသည္။ ကေလးေမြးဖြားမႈ ႏူန္း နည္းပါးျပီး သက္ၾကီးရြယ္အုိမ်ားသာ မ်ားျပားေနသည့္အျပင္ ျပည္ပမွ ေရႊ႕ေျပာင္းလာမူလည္း မရွိသေလာက္ ဆုိပါကအဘယ္သ့ိ႔ မ်ား အလုပ္သမားမ်ား ရရွိႏူိင္ေပမည္နည္း။ ဂ်ပန္တြင္ အလုပ္လုပ္ႏူိင္ေသာလူဦးေရသည္ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားကစ၍ ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္းလာေနခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔အလုပ္သမား အင္အား နည္းပါးေနေသာ စီးပြားေရးသည္ ကုန္ပစၥည္းမည္မ် ထုတ္လုပ္ႏူိင္ေပဦးမည္နည္း။

ေငြပင္ ေငြရင္းႏွင့္ အုိင္ဒီယာ မ်ား ကလည္းအလုပ္သမားမ်ား ၏ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားမ်ားတုိးျမ််င့္ႏူိင္ဖုိ႔ မရွိမျဖစ္ အခန္းက႑ မွ ပါ၀င္ေနသည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၾကီး ေနာက္ပုိင္းဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အတြင္း ဂ်ပန္သည္ လူသားအရင္းအျမစ္ႏွင့္ စီးပြားေရး ပုိင္းတြင္ အၾကီးအက်ယိ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံလာခဲ့သည္။ ႏူိင္ငံသားမ်ားကုိ ပညာ ေကာင္းစြာ သင္ေပးယုံမ်မကတုိးတက္ေသာ အေနာက္ႏူိင္ငံမ်ားမွ ေနာက္ဆုံးေပၚ နည္းပညာမ်ားကုိ ျပန္လည္ မြမ္းမံကာ ယဥ္ပါးေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏူိင္ခဲ့ျပန္သည္။

ဤနည္းျဖင့္ အေနာက္ႏူိင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးကုိ အမွီလုိက္ႏူိင္ရန္ ၾကဳိးပမ္းခဲ့ရာ ၁၉၉၀တြင္ မွီလာခဲ့သည့္ အဆင့္သုိ႔ ေရာက္ခဲ့ျပီဟုဆုိရမည္ ျဖစ္သည္။ထုိသုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ အခါ နည္းပညာပုိင္းတြင္ မုိင္ကုန္သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားေပေတာ့သည္။ ေရွ႔ ကုိ ဆက္လက္ တုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔ရာ ေခတ္မမွီေတာ့သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအား အသစ္မ်ားျဖင့္အစားထုိးႏူိင္မွသာ ျဖစ္ေပမည္။ သုိ႔မွသာေငြပင္ ေငြရင္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားကုိထုိလုပ္ငန္းသစ္မ်ား ရွိရာသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးႏူိင္မည္ ျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ္ ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထုိသုိ႔ ဖန္တီးေပးရန္ အေၾကာက္အကန္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည္။ ကုမၸဏီမ်ား ေဒ၀ါလီ ခံျခင္းႏွင့္အလုပ္သမား မ်ား အလုပ္မွ ရပ္နားသည္မ်ားကုိ လက္မခံခဲ့ၾကေပ။ယင္း၏ ရလာဒ္ကား အင္တာနက္ကုိ အေျခခံျပီး ေပၚေပါက္လာေသာ နည္းပညာ တုိးတက္မႈ လႈိင္းတံပုိးၾကီးသည္ အေမရိကန္ ကမ္းေျခသုိ႔သာ ရုိက္ခတ္ခဲ့သည့္ အျဖစ္ေရာက္သြားခဲ့ေပသည္။ ထုိ႔ အတြက္ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးသည္ ၁၉၉၀ ေနာက္ပုိင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ဂ်ပန္ကုိ ခုန္ပ်ံ ေက်ာ္လႊားျပီး သိသိသာသာ တုိးတက္လာခဲ့ေပေတာ့သည္။

"စီးပြားေရး တုိးတက္ ေအာင္ျမင္မႈ ၏ လမ္းစ"ကုိ ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။

လွစုိးေ၀