ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ေနထိုင္လ်က္ရွိေသာရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူမ်ား၏ ျပသာနာ ရွိေနခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိူင္ငံသားမ်ားကေတာ့ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္မခံပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီမ်ား အျဖစ္သာ အသိအမွတ္ ျပဳ ခဲ့ၾကသည္။
ဒီအတြက္ ၁၉၈၂ မွာ ဥပေဒျပဌာန္ုးၿပီး ၿဗိတိသ် အုပ္ခ် ုပ္ေရး ကာလအတြင္း နိူင္ငံတြင္းဝင္ေရာက္လာသူမ်ား ကို နိူင္ငံသား အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳရန္ ျငင္းပါယ္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ႏွစ္မ်ား ကုန္ဆုံးကာနီး ႏွင့္ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ႏွစ္မ်ား အေစာပိုင္းကာလတြင္ စစ္ဆင္ေရးမ်ား ဆင္ႏႊဲခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ သုံးသိန္းေက်ာ္ခန႔္ တဖက္နိူင္ငံကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။
ဗိတိသ် ကိုလိုနီ ေခတ္ အတြင္း အိႏၵိယႏြယ္ဖြားမ်ားကို အုပ္ခ် ုပ္ေရးဖက္တြင္ ထည့္သြင္းလာခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႔ က ေတာင္အာရွသားမ်ားကို ႐ြံ႕မုန္းခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ အျပင္ အင္ဒိုနီရွား ႏွင့္အာဖဂန္ နစၥတန္ တို႔ကဲ့သို႔ အစၥလာမ္ ဘာသာ လႊမ္းမိုးခံရမည့္ အေရးကိုလည္း ျမန္မာတို႔ စိုးရိမ္ ထိတ္လန႔္ ခဲ့ၾကသည္။
(ထိုအေၾကာင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ကၩန္ေတာ္ကို ေျပာျပခဲ့သည္)ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မူဆလင္ လူနည္းစုမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အျပင္ အိႏၵိယ တိုက္မွ လာသူမ်ားလည္း ျဖစ္ေနျပန္သျဖင့္ သူတို႔ အဖို႔သုံးဆ ႏွီးပါး မုန္းတီးခံရဖို႔ ျဖစ္လာရသည္။ "တကယ္ေတာ့ ဒါေတြ အားလုံးက အာဏာပဲ။ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာေတြ က သူတို႔ ပဲ ဆုပ္ကိုင္ထားခ်င္တာ" ဟု စစ္အစိုးရ၏ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံထားရသူ ရိုဟင္ဂ်ာလူ႕ အခြင့္ အေရး လူပ္ရွားသူ ေဝေဝႏုက ေျပာျပခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အိုဘာမားတို႔၂၀၁၂ အတြင္း မေတြ႕ဆုံျဖစ္ေသးမီ လအနည္းငယ္ အလိုတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး တဦးအား မူဆလင္မ်ားက အဓမၼ ျပဳ က်င့္ခဲ့ၾကသည္ဟုစြပ္စြဲလာခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္ကို လက္တုံ႕ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကၿပီး ၎တို႔
၏ အိမ္မ်ားကို မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တသိန္းခန႔္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံခဲ့ၾကရသည္။
ထို႔အျပင္ အျပင္တြင္ က်န္ရွိေနေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူ ၁.၁ သန္း၏ အေျခအေန သည္လည္း လုံၿခဳံမႈ မရွိ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ၂၀၁၆ႏွစ္ကုန္ပိုင္း ႏွင့္ ၂၀၁၇ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းေလာက္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ တိုက္ခိုက္မႈကို ခံခဲ့ၾကရသည္။ ျမန္မာ စစ္တပ္၏အလြန္အကၩံ တုန႔္ျပန္ခဲ့မူေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ၇ သိန္းခန႔္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိူင္ငံထဲသို႔ ထြက္ေျပးသြားမူ ႏွင့္ အတူ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာအၾကမ္းဖက္ခံရသည္ ဆိုေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားထြက္ေပၚလာခဲ့ေပသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ထိုသို႔ေသာ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳပ္မႈမ်ားကို ရပ္တန႔္ေအာင္မယ္မယ္ရရ လုပ္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ သူမအားစာနာစိတ္ကင္းမဲ့စြာ ျဖင့္ ဖာသိဖာသာေနခဲ့သည္ဟု အျပင္ပန္းအားျဖင့္ ရႈ႕ျမင္လာသျဖင့္ သူမအေပၚ အယုံအၾကည္ မဲ့လာခဲ့ၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္ုးစုၾကည္ကဲ့သို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူ႕ အခြင့္အေရး ဂု႐ုႀကီး အျဖစ္
ရပ္တည္လာခဲ့သူသည္ သူမအစိုးရမွ ယခုလို က်ဳ ုး လြန္မႈမ်ားကို အဘယ္အတြက္ေၾကာင့္ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနရေပသနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။
အေနာက္တိုင္းရွိ နိူင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္မီဒီယာမ်ားကလည္း သူမအေပၚ အျပစ္ပုံခ်လာၾကသည္။ သူမဖက္ က ရပ္တည္ကာကြယ္ေပးခဲ့သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း
၎တို႔ တခါက ေပးထားေသာ ဆုမ်ားကိုျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းလာၾကသည္။ သို႔ေသာ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သူမ ဦးတည္ရာ လမ္းေၾကာင္းကို ေျပာင္းဖို႔ ျငင္းဆန္
ခဲ့သည္။ "သူမ ကို တခါက အမ်ားေလးစားစံျပဳစရာ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ေခါင္းမာမူ ႏွင့္ ပင္ သူမ၏ ရပ္တည္ခ်က္ကို မေ႐ြ႕မလ်ား ႀကံႀကံ့ခံရပ္တည္ခဲ့သည္" ဟု သူမႏွင့္ အတူ တြဲလုပ္ခဲ့ဖူးသည့္ အေနာက္တိုင္း သံတမန္တဦးကကၩန္ေတာ္ကို ေျပာျပခဲ့သည္။ "သူမကို ဆုမ်ားခ်ီးျမႇင့္ ျမႇောက္စားခဲ့ျခင္းကို သေဘာက်ခဲ့ေသာ္လည္း အဆုံးတြင္ သူမ၏ လုပ္ရပ္သာမွန္ၿပီး အားလုံး မွားသြားခဲ့ၿပီ" ဟု ယူဆခဲ့သူျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
အိုဘာမား အစိုးရ အဖြဲ႕တြင္ အမ်ိဳးသား လုံၿခဳံေရး လက္ေထာက္ အႀကံေပးအျဖစ္ ရွစ္ႏွစ္ၾကာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့စဥ္အတြင္းေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အႀကိမ္ေပါင္း
မ်ားစြာ ကၩန္ေတာ္ ေတြ႕ဆုံ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သူမ၏ရန္ကုန္အိမ္တြင္ေကာ၊ လႊတ္ေတာ္ ႐ုံး ခန္းတြင္ေကာ၊ ေနျပည္ေတာ္ရွိ သူမအိမ္၌ပါမက ဝါရွင္တန္တြင္ပါ ဆုံျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို႔အတြက္ သူမ၏ လူ႕ အခြင့္အေရးဘက္မွအခိုင္အမာ ရပ္တည္ေပးခဲ့မႈသည္ ရိုးသားမူ ရွိေၾကာင္း ကၩန္ေတာ္ ယုံၾကည္ခဲ့ၿပီးလည္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကတည္းကသူမေျပာသည္မ်ားကို လူမ်ား ယုံၾကည္လာေအာင္ၾတင္သာမက သူမေအပၚ ယုံၾကၫၼႉ ႐ြိလာေစရန္ ျပဳလုပ္နိူင္စြမ္းရွိသူလည္း ျဖစ္သည္။အေနာက္တိုင္းရွိ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္လည္း သူမအား ကယ္တင္ရွင္တဦး အျဖစ္သူေကာင္းျပဳရန္ လိုလိုလားလားရွိခဲ့ၾကသည္ုျပန္စဥ္းစားမည္ဆိုက သူမတြင္ စိတ္ကူးစိတ္
သန္းမ်ား ျဖန႔္က်က္လိုက ျဖန႔္က်က္နိူင္ျခင္း၊ မိမိယုံၾကည္ရာ ကို ေျပာင္းလဲေအာင္ တိုက္ပြဲဝင္နိူင္ျခင္း၊ နိူင္ငံေရးသမား ပီသစြာ စြမ္းေဆာင္နိူင္ျခင္း၊ ေခါင္းေအးေအး ႏွင့္ လက္ေတြ႕က်က် ေတြးေခၚတတ္ျခင္း အစရွိသည္ေျမာက္ျမားလွေသာ အရည္အခ်င္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားၿပီး ျဖစ္သည္ကို သတိထားမိနိူင္သည္။
"နိူင္ငံ အတြက္ ဒုတိယေျမာက္ အေရးေတာ္ပုံႀကီး" ဟု သူ႕အား အၿမဲေျပာေလ့ရွိသည္ဟုသံအမတ္ႀကီး ဒဲရစ္ မစ္ခ်ယ္က ကၩန္ေတာ္ကိုေျပာျပခဲ့ဖူးသည္။
ဖခင္၏ သမီး
ျမန္မာနိူင္ငံတြင္ သူမ ႏွင့္ သူမအေပၚ လူထု၏ ျညတ္ႏူးမႈ ကုိ နားလၫ္ႏူိငၹဳိ႔ အဓိက သိထားရမည့္ အခ်က္က သူမသည္ ေအာင္ဆန္း၏ သမီး ျဖစ္ေနျခင္း ဆိုသည္ပင္ ျဖစ္သည္။
ေအာင္ဆန္းသည္ ေခတ္မွီ ျမန္မာတပ္မေတာ္ကို ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ျမန္မာနိူင္ငံကို ၿဗိတိသ် ကိုလိုနီ လက္ေအာက္မွ ႐ုန္းထြက္ရန္ ဂ်ပန္တို႔ ႏွင့္ လက္တြဲၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ဂ်ပန္တို႔၏ အုပ္စိုးလာမူ ကို ၿဗိတိသ် တို႔ႏွင့္အတူတိုက္ခိုက္ခဲ့ျပန္သည္။ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရးကိုလည္း ၿဗိတိသ် တို႔ ႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးၿပီးအရယူေပးနိူင္ခဲ့သည္။ နိူင္ငံရွိ အကြဲကြဲ အျပားျပား ျဖစ္ေနေသာ နိူင္ငံေရး အုပ္စုမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို တစည္းတလုံတည္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးနိူင္စြမ္း ရွိသူ အျဖစ္လည္း ရႈ႕ျမင္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္အသက္ ၃၂ ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ေမာ္စီတုံး၊ ဂ်ဝါဟာလာေန႐ူး၊ ဆူဟာတို႔ တို႔ ကဲ့သို႔ အာဏာေၾကာင့္ေသးသိမ္သြားခဲ့ရသည့္ အျဖစ္သို႔ မေရာက္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာသည္ ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္၊ အာဏာရွင္စနစ္ ဆိုး တို႔ေၾကာင့္ တေျဖးေျဖး လုံးပါး ပါးလာခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ဆန္းသည္ကားစာရိတၱ မ႑ိုင္ကို ၿမဲၿမံေအာင္က်င့္ႀကံခဲ့သူ၊ လြတ္လပ္ေရး၏ အသီးအပြင့္မ်ား မခံစားခဲ့ရမူမ်ား၏ သေကၤတ ျပယုဒ္ တရပ္ အျဖစ္ အၿမဲ
ရပ္တည္သြားနိူင္ခဲ့သည္။
ဆက္လက္တင္ျပပါမည္