ဖီဒယ်၊ ချေ နှင့် ကျုးဘား တော်လှန်ရေး (၇)
ကက်စထရို၏ ဇူလိုင် ၂၆ လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့တွင် ကွန်မြူနစ် ပါတီဝင်များ မည်သည့် အခါကမျှ ပါဝင်ခြင်း မရှိခဲ့သည့်အပြင် တော်လှန်ရေးကြီး တွင်လည်း မည်သို့သော အခန်းကဏ္ဍကမျှ ဝင်ရောက် လှုပ်ရှားခဲ့ကြခြင်းမျိုး လည်း မရှိခဲ့ပေ။
သို့သော် ၁၉၅၉ နွေရာသီ ရောက်လာသည့် အခါတွင်တော့ ကျုးဘား ကွန်မြူနစ်ပါတီ (PSP) အဖွဲ့ဝင်များသည် အစိုးရ အဖွဲ့အတွင်း တစထက် တစ ထင်ထင်ပေါ်ပေါ် နေရာယူလာကြပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုအချိန်အထိ ဖီဒယ် ကက်စထရို အား ကွန်မြူနစ် တဦး အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြခြင်း မရှိသေးပေ။
ချီ ဂွေဗာယား နှင့် ရာအူး ကက်စထရို တို့ နှစ်ဦးသာ မက်စ်-လီနင် ဝါဒ ယုံကြည်ကြသူများ အဖြစ် ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ခံယူထားခဲ့ကြသည်။ ၎င်းတို့ နှစ်ဦး ကြောင့်သာ ကျုးဘား အစိုးရ အဖွဲ့၏ အဓိက ကျသော နေရာများတွင် ကွန်မြူနစ် များ နေရာ ရလာခြင်း ဖြစ်ပုံရသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။ အများ အားဖြင့် စစ်တပ် နှင့် အစိုးရ မီဒီယာ များတွင် နေရာယူလာကြသည်။
ထိုသို့ ကွန်မြူနစ်များကို နေရာပေးလာခြင်းမှာလည်း အကြောင်းမဲ့တော့ မဟုတ်၊ ၎င်းတို့ထံ မှလည်း ရစရာ များ ရှိနေသောကြောင့်လည်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ တွင်း ရှိ အလုပ်သမား သမဂ္ဂ များ အပေါ် ကွန်မြူနစ်များ ဩဇာ သက်ရောက်နေခြင်းသည် အစိုးရသစ် အတွက် လွန်စွာ အသုံးတည့်နေရသည်။ ထို့ပြင် လုပ်ငန်း ပိုင်းများတွင်လည်း အတွေ့အကြုံများစွာ ရှိထားသူများလည်း ဖြစ်သည်။
မည်သို့ပင် ဖြစ်စေ ကွန်မြူနစ်များ တဖြေးဖြေး တွင်ကျယ်လာနေခြင်းကို အာဏာရှင် ဘာတစ်စတာ အား ဆန့်ကျင်တွန်းလှန်ခဲ့ကြသည့် အလယ်အလတ် သဘောထား ရှိသူများ စိတ်အနှောက်အယှက် ဖြစ်လာပြီး အမေရိကန်ကလည်း မျက်စိ စပါးမွှေး စူးလာနေပြီ ဖြစ်သည်။။
ကျုးဘား ခေါင်းဆောင်သစ်သည် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒကို အကောင်အထည် ဖေါ်မည့် လူများ ဖြစ်သည်ဟု သဘောပေါက်လာသော သမ္မတ အိုင်စင်ဟောင်ဝါ သည် ကက်စထရို အစိုးရ အား ပြည်တွင်း တွင် ဆန့်ကျင် ပုန်ကန်လာအောင် လှုံ့ဆော်ပေးရေး အစီအစဉ်များကို ရေးဆွဲ ရန် ညွှန်ကြားလာခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ကျုးဘား အဝေးရောက်များကလည်း ဝါဒဖြန့် တိုက်ခိုက်လာကြသည်။
တန်ပြန် တော်လှန်ရေး သမားများသည် ဖလော်ရီဒါ မှ လေယာဉ်များ ပျံသန်းပြီး ဝါဒဖြန့် စာရွက် စာတမ်းများ ဟာဗားနား မြို့ပေါ်သို့ ကြဲချ ခဲ့ကြပြန်သည်။
၁၉၆၀ ဇန်နဝါရီလ တွင် ကျူးဘား အစိုးရသည် နောက်ထပ် အသုတ် အဖြစ် အမေရိကန် ပိုင် သကြားစိုက်ခင်း ဧက ၇၀,၀၀၀ ကို သိမ်းယူလိုက်သည်၊ တဝက်ခန့်သည် United Fruit Company (UFC) ပိုင် ဖြစ်သည်။ UFC မှ အမှုဆောင် အရာရှိများသည် အိုင်စင်ဟောင်ဝါ အစိုးရ နှင့် နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိထားကြသူ များ ဖြစ်သည်။
အမေရိကန် အစိုးရ မှ ကျုးဘား အစိုးရ၏ လုပ်ရပ်ကို ကန့်ကွက်ကြောင်း စာ ပေးပို့ခဲ့သည်။ ယင်းအား တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ကက်စထရို သည် ဆိုဗီယက်တို့နှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး စာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုလိုက်သည်။ ကက်စထရို၏ လုပ်ရပ်သည် ကြံစိုက်ခင်း များ သိမ်းခံရသည်ထက် အမေရိကန် အစိုးရ အဖို့ ပို၍ပင် မခံချိ မခံသာ ဖြစ်သွားခဲ့သည်။ ကျုးဘားသည် ကရူးရှက်၏ အိပ်ကပ်ထဲ ရောက်သွားပြီဟု ယူဆလာသည်။ ဆိုဗီယက်တို့ အဖို့လည်း တောင်အမေရိက တိုက်တွင် အခြေချနိုင်ရန် ကာလ ကြာမြင့်စွာ ကတည်းက မက်ခဲ့သော အိပ်မက်လည်း နောက်ဆုံးတွင် အကောင်အထည် ဖေါ်နိုင်တော့မည် ဖြစ်သည်။
ထိုအချိန်တွင် ကက်စထရိုအား ဆန့်ကျင့်သည့် တန်ပြန် တော်လှန်ရေး အင်အားစု များ ၏ လှုပ်ရှားမှု များက အရှိန်ရလာနေပြီ ဖြစ်သည်။ ယခုအခါ တွင်တော့ ဝါဒဖြန့် စာရွက်စာတမ်းများ မဟုတ်တော့ပဲ ဖလော်ရီဒါ မှ လေယာဉ်များ ဖြင့် ရောက်လာပြီး သကြားစိုက်ခင်းများ နှင့် စက်ရုံ များ ပေါ် ဗုံးများ ကြဲချ လာခဲ့ကြပြီ ဖြစ်သည်။
ထိုသို့ တိုက်ခိုက်လာသော လေယာဉ်များသည် ပုဂ္ဂလိက ပိုင် ဖြစ်စေကာမူ အမေရိကန် မြေပေါ် မှ ပျံသန်းလာခြင်း ဖြစ်သည် ဆိုသော အချက် အပေါ် ကျုးဘား နှင့် ဆိုဗီယက်တို့ စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်လာကြသည်။
ဆိုဗီယက် ဝန်ကြီးချုပ် နီကီတာ ကရူးရှက်မှ ကျူးဘား အား အမေရိကန် တို့ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်လာမည် ဆိုလျှင် စစ်ရေး အရ အကာအကွယ် ပေးသွားမည်ဟု ကတိပေးလာခဲ့သည်။ ကက်စထရို သည် ကရုးရှက်၏ ကမ်းလှမ်းမှု ကို မငြင်းပယ်ခဲ့သည့် အပြင် ထိုသို့ ထောက်ခံမှု ပေးလာသည်ကို ကြိုဆိုခဲ့သည်။ မိမိတို့ အနေဖြင့် မော်စကို၏ အကူအညီ ကို ငြင်းပယ် ပြီး အမေရိကန် တို့ ကျုးကျော်လာမည်ကို ကြက်ကလေး ငှက်ကလေး များ လို ထိုင်စောင့်နေမည် ဆိုက မိုက်ရူးရဲ ဆန်ခြင်းသာ ဖြစ်မည်ဟု ကက်စထရို က ပြောလာခဲ့သည်။
၁၉၆၀ ဩဂုတ်လ တွင် အမေရိကန် တို့၏ ခြေစောင့် လက်စောင့် ဖြစ်နေသော Organization of America States (OAS) အမေရိက တိုက် နိုင်ငံများ အသင်းကြီး မှ ကျုးဘားသည် ထိုသို့ မော်စကို နှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်ဆံလာခြင်းကို ကြည့်မည်ဆိုက တော်လှန်ရေး အစိုးရအား တောင်အမေရိက နိုင်ငံ အားလုံး ကို လုံခြုံရေး အရ ခြိမ်းချောက်လာနေသည့် အန္တရာယ်ကြီး အဖြစ် သဘောထားရတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း ကျေညာချက် ထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။
ဤသည်ကို ကက်စထရို မှ ဟာဗားနားရှိ တော်လှန်ရေး ရင်ပြင်ကြီး ဆီသို့ စုရုံးရောက်ရှိလာသော တသန်းကျော်ခန့် ရှိသော လူထု ကြီးအား မိန့်ခွန်း ပြောရင်း လူသိရှင်ကြား တုန့်ပြန်လာခဲ့သည်။
သူ၏ ဗွေဆော်ဦး ဟာဗားနား ကျေညာချက် တွင်
ယန်ကီးတို့၏ နယ်ချဲ့အရင်းရှင် ဝါဒ ဟု အမည်တပ်ကာ ရှုတ်ချလိုက်ပြီး မိမိတို့သည် ထိုဝါဒ ကျင့်သုံးနေသော အမေရိကန် ကို ဆန့်ကျင်တွန်းလှန်သွားမည့် အမျိုးသားရေး တာဝန်ကြီး ကို ထမ်းရွက်သွားမည် ဖြစ်ပြီး ယင်းသည် ဆိုဗီယက်၊ တရုတ်တို့နှင့် ပတ်သက်ခြင်း မရှိဟု ကျေညာလိုက်သည်။
အတိုချုပ် အားဖြင့် ဆိုရလျှင် ကက်စထရိုမှ မိမိတို့ အစိုးရသည် "လူကို လူခြင်း ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ် နေခြင်း နှင့် မဖွံ့ဖြိုးသေးသော နိုင်ငံများ အပေါ် အရင်းရှင် တို့မှ ငွေအားဖြင့် ဖိနှိပ်သွေးစုတ်နေမှု များကို ဆန့်ကျင် တိုက် ဖျက်သွားမည် ဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုလာခဲ့သည်။
ကက်စထရို၏ အပြောသည် အမေရိကန် တို့ စိတ်ပြောင်းသွားအောင် လုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ နောက်ပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်သည် ကျုးဘားကို ကုန်သွယ်ရေး ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်လာသည်။ ယင်းကို လက်တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် ကျုးဘားသည် အမေရိကန် ပိုင် ကုမ္ပဏီ အားလုံးကို ပြည်သူပိုင် သိမ်းယူလိုက်သည်။